MUĞLA'NIN EN İYİ TÜRKÜLERİ VE HİKAYELERİ, FERAYE TÜRKÜSÜ
Muğla'nın en iyi türküleri ve hikayeleri
Feraye Türküsü ve hikayesi
Muğla halkı sevgisini, özlemini, acısını, nefretini, kısacası tüm duygularını türkülerinde dile getirmiştir.
Muğla ağzı, fonetik özellikleri açısından Türkmenler, Nogaylar, Azeriler ve Tatarlar gibi dört farklı topluluğun etkisini taşımaktadır. Muğla ağzındaki bu zenginlik, türkülerde de kendini gösterir. Muğla halkı, sevgisini, özlemini, acısını, nefretini ve genel olarak tüm duygularını türküler aracılığıyla ifade etmiştir. Muğla türkülerinde en sık işlenen tema çoğunlukla ölüm olarak öne çıkar. Muğla'nın en ünlü türkülerinden biri olan Feraye türküsünün kaybedilmesi, derin bir üzüntüye neden olmuştur.
Feraye Türküsü Hikayesi:
Menteşe Beyi Yakup Bey'in oğlu İlyas, dağlara düşkün bir kişiydi. Bir gün Marçal Dağları'nda avlanırken Türkmen güzeli Feraye ile karşılaştı ve ona aşık oldu. Yakup Bey, oğluna bey kızının yakışacağını söylese de İlyas, ikna olmadı. Bunun üzerine Menteşe Bey, Marçal Dağları'na gitmeye karar verdi. Türkmen demircisinin obasına ulaştığında önce hâl hatır sordu, ardından niyetini açıkladı.
Feraye'nin babası kızını vermeye razı oldu. Ancak Feraye'nin ağabeyi Mıstık, "Benim kardeşim bey oğlunu nerede görmüş de söz vermiş?" diye tepki gösterdi ve "Bende verilecek kız yok" diyerek itiraz etti. Sonunda Feraye ile İlyas Bey, Dipsiz Kapuz'un altında buluşmayı kararlaştırdılar. Feraye'yi takip eden Mıstık, "Bir de kaçarsın ha" diyerek hançerini çekti, Feraye'yi bırakıp al kan içinde aşağıya attı ve onu Kapuz'dan aşağıya düşürdü. O günden beri bu yer "Kanlı Kapuz" olarak anılmıştır. İlyas Bey, Feraye'nin cesedini ve kendi canına kıyan Mıstık'ın cesedini görünce bu olaydan etkilenerek bir türkü yakmıştır. Bu türkü, 800 yıldan fazla bir süredir çalınıp söylenirken, Feraye'nin hikayesi tellerde dilden dile dolaşmış ve adı ün kazanmıştır.
Feraye Türküsü Sözleri:
Feraye’dir kızın adı Feraye
öf yar yandım aman esmer ârim de
amanda yandım Feraye
Türkmen de kızı katar etmiş (katarlamış) mayayı
Öf yar yandım aman esmer ârim de
Aman da yandım feraya
Rinni rinna rinni rinna rina nay da
Aman da yandım Feraye
Demirciler demir döver tunç olur Sevip sevip ayrılması güç olur